ასლან ბჟანიას გადაყენება

სტატია თავდაპირველად გამოქვეყნდა “ეხო კავკაზას” ვებგვერდზე. სტატიის ტექსტი და ტერმინოლოგია გადმოტანილია ცვლილებების გარეშე. ყველა უფლება ეკუთვნის “ეხო კავკაზას”. გამოქვეყნების თარიღი: 2024 წლის 04 სექტემბერი

თვითგამოცხადებული რესპუბლიკის პრეზიდენტის, ასლან ბჟანიას აფხაზეთში დაბრუნების მოლოდინის გარეშე, აფხაზური ოპოზიცია აცხადებს, რომ აპირებს გადადგას ნაბიჯები მის გადასაყენებლად. აფხაზეთის დედაქალაქში საზოგადოებისა და გაერთიანებული ოპოზიციის შეხვედრაზე გამოცხადდა მზადება, რომელმაც უნდა „დაუსვას წერტილი პრეზიდენტს, რომელიც აფხაზი ხალხის ინტერესების დაცვის ნაცვლად, იცავს გარე ინტერესებს.”

ასლან ბჟანია, მიუხედავად მოსკოვში განვითარებული პოლიტიკური კრიზისისა – რასაც ამძიმებს რუსეთის მიერ თვითგამოცხადებული რესპუბლიკის მიმართ დაწესებული სანქციები – სამშობლოში დაბრუნებას არც ისურვებდა. ყოველ შემთხვევაში, აფხაზეთის ლიდერი გასულ შაბათს საჯარო სივრცეში არ გამოჩენილა.

ჩეგემსკაია პრავდას მთავარმა რედაქტორმა ინალ ხაშიგი ამბობს:

„უკვე სამშაბათი საღამოა და ბჟანია ჯერ კიდევ არ ჩანს. პრესსამსახური, ამცახარა, სერგეი შამბა და რაულ ლოლუა, ასევე ათეულობით ცნობილი და ნაკლებად ცნობილი ადამიანი საუბრობს მის მაგივრად, მაგრამ არა თავად ბჟანია. შაბათს ის ნახეს უფაში ვახშმისას. მას შემდეგ მისი ადგილსამყოფელის შესახებ ინფორმაცია არ გავრცელებულა. ისეთი შეგრძნებაა, რომ ბჟანია მზადაა იმყოფებოდეს „საქმიან მოგზაურობაში“, სანამ კრიზისი თავისით არ მოგვარდება.”

რას აპირებს ოპოზიცია

ოპოზიციონერებისა და საზოგადო მოღვაწეების მონაწილეობით დღევანდელ შეხვედრაზე კიდევ ერთხელ დაფიქსირდა აფხაზეთის პრეზიდენტის ასლან ბჟანიას გადადგომის აუცილებლობა. რესპუბლიკური საზოგადოებრივი ორგანიზაცია „ჩვენი დედაქალაქის“ თავმჯდომარემ ლაშა შამბამ წაიკითხა განცხადება, რომელშიც ბჟანია პასუხისმგებელია რუსეთთან „სახელმწიფოთაშორისი ურთიერთობების გართულებაზე“ და საუბრობს „გადაუდებელი ანტიკრიზისული ზომების“ გატარების მნიშვნელობაზე.

„აფხაზეთის რესპუბლიკის კონსტიტუციის მე-2 და მე-17 მუხლით გათვალისწინებული უფლებით ვიწყებთ ზომებს, რომლებიც მიმართულია ასლან გეორგიევიჩის უპირობო, ვადამდელი გადადგომისკენ აფხაზეთის რესპუბლიკის პრეზიდენტის პოსტიდან“, – განაცხადა ლაშა შამბამ.

აქ საჭიროა გარკვეული განმარტება. ოპოზიციონერის მიერ მოყვანილი მუხლები არ შეიცავს პირდაპირ მითითებებს პრეზიდენტის ხელისუფლებიდან გადაყენების პროცედურაზე. მაგალითად, მე-2 მუხლში ნათქვამია:

„დემოკრატია არის სახელმწიფო ხელისუფლების საფუძველი აფხაზეთის რესპუბლიკაში. აფხაზეთის რესპუბლიკაში სუვერენიტეტის მატარებელი და ძალაუფლების ერთადერთი წყარო არის ხალხი – აფხაზეთის რესპუბლიკის მოქალაქეები. ხალხი ახორციელებს თავის ძალაუფლებას პირდაპირ ან მათი წარმომადგენლების მეშვეობით“.

მე-17 მუხლი კიდევ უფრო მოკლეა:

„ყველა ადამიანს აქვს უფლება, გაერთიანდეს და ჩაატაროს მშვიდობიანი მიტინგები, შეხვედრები, მსვლელობა და დემონსტრაცია.

ამ საკონსტიტუციო მუხლების შინაარსიდან გამომდინარე, ოპოზიციის განცხადება უფრო ლოგიკურია, რომ განიხილებოდეს როგორც განცხადება მშვიდობიანი შეკრებების შესახებ – კერძოდ, სახალხო კრების შესახებ, რომლის აუცილებლობაზეც ბოლო დღეებში ბევრმა პოლიტიკოსმა ისაუბრა.

ფაქტობრივად, აფხაზეთში პრეზიდენტის იმპიჩმენტის სხვა სამართლებრივი პროცედურა არ შემუშავებულა, მიუხედავად პოლიტიკოსების (რა თქმა უნდა, ოპოზიციის) და ექსპერტთა საზოგადოების წარმომადგენლების არაერთი მოწოდებისა. არსებობს მხოლოდ კონსტიტუციის 64-ე მუხლი:

„თუ აფხაზეთის რესპუბლიკის პრეზიდენტი დაარღვევს ფიცს, დაარღვევს აფხაზეთის რესპუბლიკის კონსტიტუციას და კანონებს, ის შეიძლება გადაყენებულ იქნას თანამდებობიდან. ასეთ გადაწყვეტილებას იღებს აფხაზეთის რესპუბლიკის პარლამენტი აფხაზეთის რესპუბლიკის უზენაესი სასამართლოს დასკვნის საფუძველზე“.

ეს სანქციებია?

ამასობაში, ასლან ბჟანიასა და რუსეთის პრეზიდენტის ადმინისტრაციის უფროსის მოადგილის, დმიტრი კოზაკის შეხვედრის სკანდალური პროტოკოლის განხილვის პროცესში ექსპერტები არიან ჩართული. ამრიგად, ეკონომისტმა ახრა არისტავამ Apsny Khabar-თან ინტერვიუში გაოცება გამოთქვა იმის გამო, რომ რუსული დაფინანსების შემცირებას აფხაზეთის წინააღმდეგ სანქციებად წარმოაჩენენ.

„აფხაზეთმა თავისით უნდა გადაიხადოს ხელფასები საჯარო სექტორში, ეს იყო გათვალისწინებული [რუსეთთან] შეთანხმებაში, აღმასრულებელმა ხელისუფლებამ აიღო ეს ვალდებულებები, მაგრამ არ შეასრულა.

ადვოკატი ომარ სმირიც, რომლის კომენტარსაც სააგენტო აიაშარა აქვეყნებს, ამ ეტაპზე გაჩერდა. ომარ სმირმა აღნიშნა, რომ მთელი აფხაზურ-რუსული დღის წესრიგი, რომელიც დღეს განიხილება, არ არის ალიანსისა და სტრატეგიული პარტნიორობის შესახებ ხელშეკრულების შედეგი

„ზემოხსენებული ხელშეკრულება არ შეიცავს ისეთ საკითხებს, როგორიცაა კანონი ბინების შესახებ, შეთანხმება სასამართლო გადაწყვეტილებების აღიარებისა და აღსრულების შესახებ და ხელშეკრულება საინვესტიციო პროექტების განხორციელების შესახებ. ეს დღის წესრიგი აქტუალური გახდა მხოლოდ მას შემდეგ, რაც ასლან ბჟანიამ და ალექსანდრე ანქვაბმა 2020 წლის 12 ნოემბერს აიღეს ვალდებულება, განახორციელონ საერთო სოციალურ-ეკონომიკური სივრცის ფორმირების პროგრამაში.